Ιστορία | Σαν Σήμερα…
2002: Πέθανε Τζο Στράμερ, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Τζον Γκρέιαμ Μέλορ, άγγλος ρόκερ, ιδρυτής των Clash και μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του βρετανικού πανκ. (Γεν. 21/8/1952).
Σπουδαία γεγονότα έχουν σημειωθεί στην ιστορία σαν και σήμερα 22|12 στον κόσμο και την Ελλάδα. Σας παραθέτουμε μερικά…
1894: Αρχίζει η Δίκη Ντρέιφους. Ο γαλλοεβραίος αξιωματικός του πυροβολικού Άλφρεντ Ντρέιφους κατηγορείται – αδίκως όπως θα αποδειχθεί – για προδοσία. Τον υπερασπίστηκε με το γνωστό κείμενό του υπό τον τίτλο Κατηγορώ ο Εμίλ Ζολά.
1900:Το εργοστάσιο Daimler, που διευθύνουν οι υιοί του Γκότλιμπ Ντάιμλερ, Πάουλ και Άντολφ, παράγει την πρώτη Mercedes. Το τριάκτινο αστέρι, που έχει εμπνευστεί ο ιδρυτής της και συμβολίζει τον εκσυγχρονισμό των μεταφορών σε στεριά, αέρα και θάλασσα, θα υιοθετηθεί το 1909.
1917: Αρχίζουν συνομιλίες για την έξοδο της Ρωσίας από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Θα οδηγήσουν στη Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ (3 Μαρτίου 1918).
1939: Η 17χρονη Γκλόρια Τζέικομπς γίνεται η πρώτη γυναίκα που κάνει παγκόσμιο ρεκόρ στο πιστόλι, όταν κερδίζει 299 από τους 300 πιθανούς πόντους.
1953: Ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Παπάγος συναντάται με τον βρετανό υπουργό Εξωτερικών Άντονι Ίντεν στη βρετανική πρεσβεία της Αθήνας για το Κυπριακό. Υπάρχει διάσταση απόψεων, ενώ αίσθηση προκαλεί η δήλωση του τελευταίου ότι για τη βρετανική κυβέρνηση «δεν υφίσταται Κυπριακό ζήτημα, ούτε εις το παρόν, ούτε εις το μέλλον».
1994: Κατάληψη της κεντρικής πύλης του σταθμού της ΔΕΗ στο Κερατσίνι πραγματοποιούν οι κάτοικοι της περιοχής, διαμαρτυρόμενοι για την επαναλειτουργία της μονάδας.
Γεννήσεις
1639: Ζαν Μπατίστ Ρασέν, γνωστότερος στην Ελλάδα ως Ρακίνας, γάλλος θεατρικός συγγραφέας. (Θαν. 21/4/1699).
1858: Τζιάκομο Πουτσίνι, ιταλός συνθέτης. (Τόσκα) (Θαν. 29/11/1924).
1915: Νίκος Μπελογιάννης, κομμουνιστής ηγέτης. (Θαν. 30/3/1952)
Θάνατοι
1646: Πέτρος Μογίλας, μητροπολίτης Κιέβου και σημαντικός θεολόγος της Ορθοδοξίας. (Γεν. 21/12/1596).
1923: Γκέοργκ Λούγκερ, αυστριακός σχεδιαστής όπλων. (Γεν. 6/3/1849).
2002: Τζο Στράμερ, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Τζον Γκρέιαμ Μέλορ, άγγλος ρόκερ, ιδρυτής των Clash και μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του βρετανικού πανκ. (Γεν. 21/8/1952).
Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/almanac/2212#ixzz2FmMBqvY2
Λίγα Λόγια
για ένα από τα θέματα
Η Ρωσία είχε τέσσερα εκατομμύρια νεκρούς στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Όταν ξέσπασε η επανάσταση το Φεβρουάριο του 1917, ένα από τα βασικά συνθήματα ήταν «Ειρήνη». Για οχτώ μήνες, όμως, η Προσωρινή Κυβέρνηση με τη στήριξη των «μετριοπαθών» σοσιαλιστών στα σοβιέτ, συνέχιζε τον πόλεμο. Η επανάσταση του Οκτώβρη το άλλαξε αυτό. Ενα από τα πρώτα διατάγματα που υιοθέτησε το δεύτερο συνέδριο των σοβιέτ ήταν το διάταγμα για την ειρήνη. Η νέα επαναστατική κυβέρνηση, το «Συμβούλιο των Επιτρόπων του Λαού», κάλεσε όλες τις εμπόλεμες δυνάμεις στη σύναψη ειρήνης. Αλλά δεν έμεινε στα πλατωνικά καλέσματα. Οι σύμμαχοι της «Αντάντ» δεν έδωσαν σημασία. Όμως, οι αντίπαλοί τους έσπευσαν να απαντήσουν και έτσι υπογράφτηκε ανακωχή.
Στις 22 Δεκέμβρη 1917, ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις για την ειρήνη στη πόλη Μπρεστ – Λιτόφσκ που τότε ανήκε στη Ρωσία και την είχαν καταλάβει γερμανικά στρατεύματα (σήμερα η πόλη ανήκει στη Λευκορωσία). Για δυο μήνες οι διαπραγματεύσεις του Μπρεστ Λιτόφσκ έγιναν το κορυφαίο ζήτημα στη πολιτική ζωή της επανάστασης και μια από τις πρώτες, μεγάλες δοκιμασίες της. Οι διαπραγματεύσεις δεν θύμιζαν σε τίποτα τα συνηθισμένα, και σήμερα, παζάρια της μυστικής διπλωματίας των μεγάλων δυνάμεων. Το διάταγμα για την ειρήνη είχε διακηρύξει ότι η επαναστατική εξουσία θα δημοσίευε όλες τις μυστικές συμφωνίες της διπλωματίας του Τσάρου κι ότι ακύρωνε κάθε προσάρτηση που είχε κάνει το παλιό καθεστώς.
Ο Τρότσκι από τα καθήκοντα του οργανωτή της εξέγερσης του Οκτώβρη ως πρόεδρος του Σοβιέτ της Πετρούπολης, είχε βρεθεί μέσα σε μερικές μέρες να αναλαμβάνει «Επίτροπος του Λαού για τις Εξωτερικές Υποθέσεις». Έφτασε στο Μπρεστ – Λιτόφσκ και αμέσως άρχισε να δείχνει δείγματα της νέας επαναστατικής διπλωματίας στους έκπληκτους αρχικά συνομλητές του. Μια χαρακτηριστική σκηνή εκτυλίχτηκε ήδη στη τελετή υποδοχής στο σιδηροδρομικό σταθμό. Τον Τρότσκι τον συνόδευε ο Καρλ Ράντεκ με χρόνια δουλειάς στη γερμανική και πολωνική αριστερά. Ηταν υπεύθυνος της εφημερίδας Die Fackel (Ο Πυρσός) που μοίραζαν οι μπολσεβίκοι στους γερμανούς φαντάρους. Ο Ράντεκ αγνόησε τους επισήμους κι άρχισε να μοιράζει προκηρύξεις στο τιμητικό άγημα των γερμανών φαντάρων που είχε παραταχτεί στη πλατφόρμα.
Τα πρακτικά των διαπραγματεύσεων μεταδίδονταν σε όλο το κόσμο από τους ασυρμάτους και τους τηλέγραφους των σοβιέτ. Και δημοσιεύονταν ολόκληρα στις εφημερίδες της επαναστατημένης Ρωσίας. Ο Τρότσκι χρησιμοποίησε αυτή την ευκαιρία για να κάνει γνωστά σε όλο το κόσμο τους σκοπούς και τη φύση της εξουσίας των σοβιέτ. Όταν ο γερμανός στρατηγός Χόφμαν έβγαλε ένα λόγο περί της «βίαιου χαρακτήρα του μπολσεβικισμού» ο Τρότσκι απάντησε: «ο στρατηγός έχει πολύ δίκιο όταν λέει ότι η κυβέρνησή μας στηρίζεται στην βία. Αυτό ισχύει για κάθε κυβέρνηση στην ανθρώπινη ιστορία και θα συνεχίσει να είναι έτσι όσο η κοινωνία χωρίζεται σε εχθρικές τάξεις. Όμως, αυτό που προκαλεί έκπληξη κι ανησυχία στις υπόλοιπες κυβερνήσεις είναι ότι εμείς, αντί να συλλαμβάνουμε απεργούς, συλλαμβάνουμε τους εργοδότες που κάνουν λοκ-αουτ. Αντί να πυροβολούμε τους αγρότες που ζητάνε γη, συλλαμβάνουμε και εκτελούμε τους γαιοκτήμονες και τους αξιωματικούς που διατάσουν πυρ ενάντια στους αγρότες…»
Όμως, αυτοί οι διαξιφισμοί δεν άλλαζαν την κατάσταση. Οι εκπρόσωποι της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας έβαζαν τους πιο σκληρούς όρους για την υπογραφή συνθήκης ειρήνης. Και οι πάντες ήξεραν ότι η επαναστατική Ρωσία δεν μπορούσε να πολεμήσει. Όταν ο Τρότσκι διέκοψε τις συνομιλίες στις 27-28 Δεκέμβρη για να πάει στη Μόσχα για διαβουλεύσεις, πέρασε από τα χαρακώματα που είχαν εγκαταλειφτεί από τους ρώσους φαντάρους. Οι εκπρόσωποι των σοβιέτ των φαντάρων του λέγανε: «ούτε ιδέα ότι θα συνεχιστεί ο πόλεμος. Αν το προτείνουμε αυτό, δεν θα μπορούμε ούτε να γυρίσουμε στις μονάδες μας». Οι φαντάροι, στην συντριπτική πλειοψηφία αγρότες θα σκέφτονταν: κι οι μπολσεβίκοι είναι το ίδιο ψεύτες με τον Κερένσκι. Υπόσχονται ειρήνη και συνεχίζουν τον πόλεμο.
Δημοκρατία
Όμως, η ειρήνη δεν υπογράφτηκε τότε. Σε αντίθεση με το μύθο ότι ο Οκτώβρης του 1917 ήταν ένα πραξικόπημα των μπολσεβίκων που χαλιναγώγησαν τα «πάθη των μαζών», η εργατική δημοκρατία ανθούσε. Το ίδιο ίσχυε και για την εσωκομματική δημοκρατία στους μπολσεβίκους. Το ζήτημα τέθηκε για συζήτηση στα σοβιέτ. Από τα 230 σοβιέτ που απάντησαν στο ερώτημα της Πανεθνικής Εκτελεστικής Επιτροπής, μόνο δυο τάχτηκαν υπέρ της υπογραφής της συνθήκης με τους όρους της Γερμανίας: της Πετρούπολης και της Σεβαστούπολης (με επιφυλάξεις). Τα σοβιέτ των πιο σημαντικών εργατικών κέντρων τάχτηκαν αναφανδόν κατά, και υπέρ του «επαναστατικού πολέμου».
Ο Λένιν και ο Τρότσκι ήταν υπέρ της συμφωνίας. Διαφωνούσαν στο χειρισμό: ο Λένιν έλεγε ότι πρέπει να υπογραφτεί χωρίς καθυστερήσεις. Διαφορετικά τίποτα δεν θα εμπόδιζε το γερμανικό στρατό να προελάσει και να πνίξει την επανάσταση. Ο Τρότσκι έλεγε ότι η ειρήνη έπρεπε να υπογραφτεί αφού γινόταν ξεκάθαρο σε όλο το κόσμο ότι η υπογραφή «μπαίνει κάτω από την απειλή της ξιφολόγχης». Όταν ξεκινήσει η προέλαση των γερμανών, τότε θα υπογράψουμε, υποστήριζε.
Κι οι δυο τους, όμως, ήταν αρχικά στη μειοψηφία. Η τάση των «αριστερών κομμουνιστών» με κυριότερο εκπρόσωπο τον Μπουχάριν σάρωνε στις οργανώσεις του κόμματος. Στη πρώτη ψηφοφορία που έγινε σε μια κομματική σύσκεψη, η θέση του Λένιν πήρε 15 ψήφους, του Τρότσκι 16 και του Μπουχάριν 32.
Οι «αριστεροί κομμουνιστές» έβγαλαν μια εφημερίδα τη «Κομμουνίστ» που κυκλοφορούσε σε ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Κατηγορούσαν τον Λένιν για εγκατάλειψη των διεθνιστικών αρχών της επανάστασης και του κόμματος. Να πολεμήσουμε κι ας συντριβούμε, έλεγαν, θα «ξυπνήσουμε» με το παράδειγμά μας τους εργάτες στη Γερμανία, γιατί η γερμανική επανάσταση είναι η μόνη ελπίδα. Ακριβώς γι’ αυτό έλεγαν ο Λένιν κι ο Τρότσκι δεν πρέπει να πολεμήσουμε. Η επανάσταση δεν έχει ακόμα στρατό. Αν συντριφτεί τώρα, θα προσφέρουμε τη χειρότερη υπηρεσία στη γερμανική επανάσταση που έχει αρχίσει να κυοφορείται (τον Γενάρη ξέσπασαν μεγάλες απεργίες στη Βιέννη και στο Βερολίνο). Οι αποφάσεις για την τακτική δεν εκπορεύονται αυτόματα από τις αρχές μας. Θα υποχωρήσουμε τώρα, για να πάρουμε τη ρεβάνς αύριο, στη πράξη, όχι στα λόγια.
Στις 17 Φλεβάρη ξεκίνησε η γερμανική επίθεση. Το μέτωπο κατέρρεε παντού παρόλη τη σκληρή αντίσταση σε μερικά σημεία Κόκκινων Φρουρών και μονάδων του Κόκκινου Στρατού που μόλις είχε αρχίσει να οργανώνεται. Οι εκπρόσωποι της επαναστατικής κυβέρνησης αναγκάστηκαν να υπογράψουν τη συνθήκη στις 3 Mάρτη 1918 –χωρίς καλά-καλά να μελετήσουν το τελικό κείμενο.
Σύμφωνα μ’ αυτή η Ρωσία έχασε το 1/4 των εδαφών της, το 1/3 του πληθυσμού, το 1/3 των καλλιεργειών της. Από τις 16.000 περίπου βιομηχανικές επιχειρήσεις οι 9.000 βρίσκονταν στις χαμένες περιοχές, ανάμεσά τους το 75% των ανθρακωρυχείων. Με μια συμπληρωματική συνθήκη, η επαναστατική κυβέρνηση αναγκάστηκε σε καταβολή 6 δις ρουβλιών σε χρυσό για «πολεμικές αποζημιώσεις». Για τους εργάτες της επαναστατικής Πετρούπολης και Μόσχας –και των άλλων κέντρων- η συνθήκη σήμαινε πείνα και κρύο. Στις περιοχές που έμειναν υπό γερμανική κατοχή, τα σοβιέτ πνίγηκαν στο αίμα.
Κι όχι μόνο εκεί. Το Μάρτη ένα γερμανικό εκστρατευτικό σώμα βοήθησε τον «Λευκό» στρατό των Φιλανδών καπιταλιστών στη κατάπνιξη της επανάστασης. Η καταστολή έφτασε σε εφιαλτικά επίπεδα. Τριάντα χιλιάδες «κόκκινοι» σφάχτηκαν. Αιχμάλωτοι εργάτες μαζί με τις οικογένειές τους ρίχνονταν σε ομαδικούς τάφους ή στις παγωμένες λίμνες.
Η Αντάντ δεν έμεινε πίσω. Επέβαλε εμπάργκο και άρχισε να χρηματοδοτεί τους αντεπαναστατικούς στρατούς. Έτσι ξεκίνησε ο εμφύλιος πόλεμος. Το 1919 στρατεύματα από 14 χώρες θα έπεφταν πάνω στην επανάσταση.
Ομως, η εργατική εξουσία επιβίωσε. Κι η Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ δεν έσωσε τον γερμανικό ιμπεριαλισμό. Οι στρατηγοί του Κάϊζερ μετέφεραν τις περισσότερες μεραρχίες τους στο δυτικό μέτωπο. Έκαναν μια τελευταία μεγάλη επίθεση και έχασαν. Σύντομα, το «μπολσεβίκικο μικρόβιο» που είχαν «κολλήσει» οι γερμανοί φαντάροι στην ανατολή άρχισε να μεταδίδεται και στη δύση. Στις αρχές του Νοέμβρη ξεκίνησε η γερμανική επανάσταση.
Λέανδρος Mπόλαρης
Απάντηση